Я люблю собирать значки и строить из лего разные конструкции машины, дома, корабли и еще человечков. У меня много значков в виде животных, динозавров, есть значок из игры Марио. Я собираю значки с маленького возраста. Мой папа тоже собирал значки.

Դասարանական և տնային առաջադրանքներՀաշվի՛ր արտահայտության արժեքը

32406-2235:5=31959

	1)	–	2	2	3	5	5						2)	–	3	2	4	0	6
			2	0			4	4	7								4	4	7
			–	2	3										3	1	9	5	9
				2	0
				–	3	5
					3	5
						0

30184-7025:5+9683=39722

1)
–	7	0	2	5	5								2)	–	3	0	1	8	4
	5				1	4	5										1	4	5
–	2	0													3	0	0	3	9
	2	0
		–	2	5
			2	5
				0
									3)	+	3	0	0	3	9
												9	6	8	3
											3	9	7	2	2

42588:7+960:3=1004

1)	–	4	2	5	8	8	7
		4	2				6	8	4
			–	5	8
				5	6
					2	8						2)	–	9	6	0	3
					2	8								9			3	2	0
						0								–	6
															6
															0
	3)	+	6	8	4
			3	2	0
		1	0	0	4

2539+2747=4057

	1)	x	2	7	4					2)	+	2	5	3	9
					7							1	5	1	8
		1	5	1	8							4	0	5	7

25300-7000:8+3494=ff

	1)	–	7	0	0	0	8								2)	–	2	5	3	0	0
			6	4			8	7	5										8	7	5
				6	0												2	4	4	2	5
				5	6
					4	0						3)	+	2	4	4	2	5
					4	0									3	4	9	4
						0								2	7	9	1	9

40787-204:6+777:3=28771

1)	x	4	0	7	8				2)	–	2	0	4	6
					7						1	8		3	4
	2	8	5	4	6						–	2	4
												2	4
													0
3)	–	7	7	7	3
		6			2	5	9		4)	2	8	5	4	6	–	3	4	=	2	8	5	1	2
	–	1	7
		1	5						5)	2	8	5	1	2
		–	2	7					+			2	5	9
			2	7						2	8	7	7	1
				0

• Բլոգումդ գրավոր պատմի՛ր Ավ Իսահակյանի «Եղնիկը» պատմվածքը(կարճ՝ 5-6 նախադասությամբ):

Մի անգամ որսորդ ընկերներիցս մեկը իմ երեխաների համար անտառից եղնիկ բերեց։ Եղնիկը սովորել էր երեխաներին և էլ չեր վախենում  նրանցից։ Եղնիկը մեկ-մեկ թաքուն բարձրանում էր  պատշգամբ և այնտեղից նայում էր անտառին։ Նա կարուտում էր անտառի ազատ կյանքը և իր ընտանիքը։ Մի անգամ շատ ուժեղ քամի բարձրացավ և հանկարծ բացվեց սենյակի պատուհանը։ Եղնիկը դուրս թռավ պատուհանից և փախավ անտառ։

• Նկարագրի՛ր եղնիկին: Տխուր, սև, ջինջ աչքերով, խարտյաշ եղնիկ էր։
• Դո՛ւրս գրիր պատմվածքի ամենահուզիչ հատվածը:

Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և երբ հանկարծ ուշքի էր գալիս` նետի պես ծլկվում էր մոտիցս…

• Ո՞րն է այս պատմվածքի հիմնական իմաստը:

Բլոգումդ գրի՛ր բառերի հոմանիշերը:

Հանդ – Արտ

Վերջալույս – Մայրամուտ

Խարտյաշ – Դեղձան

Ջինջ – Մաքուր

Անդուլ – Անդադար

Նազելի – Հարգելի
վճիտ – Հստակ

Հուժկու – Ուժեղ

Թախծալի – Տխրալի

Հողմ – ուժեղ քամի

Ոստյուն – ցատկ

Խավար – Մթություն

Սաստկանալ – ուժգնանալ

Գրի՛ր նաև

Բարեկամ – թշնամի

Ջինջ – կեղտոտ

Թաքուն – բաց

Երեխա – մեծահասակ

Զգայուն – անզգախ

Խավար – լույս

 բառերի հականիշները:

• Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը:

Հեքիաթական, վերջալույս, պատշգամբ, բարձրանալ, փաթաթել, ծածկվել

«Մի անգամ իմ բարեկամ մի որսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»: Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկո, երբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում էինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, որոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմորեն հանգչում էին ոսկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր, խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա. էլ չէր փախչում, չէր վախենում մեզնից. մանավանդ շա՜տ մտերմացել էր երեխաներիս հետ. նրանց հետ միասին վազվզում էր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում: Մի բան ինձ շատ էր զարմացնում: Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և երբ հանկարծ ուշքի էր գալիս` նետի պես ծլկվում էր մոտիցս…
Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: Արդյոք, գիտե՞ր, որ այդ խուլ շառաչը անուշ-անուշ օրորել է իրեն առաջին անգամ, և ո՞վ գիտե, գուցե, երազներ է բերել իրեն, սիրուն երազներ…
Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես: Եվ այնպես սրտանց ցավակցում էի նրան… Չէ՞ որ նա էլ մեզ պես մտածող և զգայուն հոգի ունի:
Ես շատ էի հարգում նրան, խնդրեմ չծիծաղես վրաս, այո՛, այնքան, որ երբ նա բարձրանում էր պատշգամբը, հեռացնում էի երեխաներիս, և թողնում էինք նրան մենակ իր ապրումների հետ…
Երբ գրկում էի նրան, այդ նազելի էակին, և նայում էի լեռնային աղբյուրների նման վճիտաչուկների մեջ` տեսնում էի այնտեղ մի թախծալի, երազուն կարոտ…
Մի գիշեր,- մի քամի գիշեր էր,- սարերից անսանձ փչում էր քամին, դուռն ու պատուհանները ծեծում ու ծեծկում: Պարզ լսվում էր, որ այնտեղ, անտառում, դարավոր կաղնիներն ու վայրի ընկուզենիները ճակատում էին հողմի դեմ` աղմկում և գոռում: Եվ քամին բերում էր անընդհատ անտառի այդ լիակուրծք խշշոցն ու մռունչը, ու թվում էր թե` հենց մեր դռան առջև է աղմկահույզ, հողմածեծ անտառը:
Երեխաներս վախից կուչ էին եկել. մինչդեռ եղնիկը դողում էր մի խենթ սարսուռով: Աչքերը կայծակին էին տալիս: Անթարթ, ամբողջովին լսելիք դառած` ականջ էր դնում նա անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:
Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր,- մտածում էի ես:
Մի փոքր հետո ավելի սաստկացավ քամին` փոթորիկ դառնալու չափ. մեկ էլ աղմուկով բացվեցին լուսամուտի փեղկերը, և մի ուժգին շառաչ միանգամից ներս խուժեց: Եղնիկը հանկարծակի մի ոստումով ցատկեց լուսամուտի գոգը` աչքերը սուզելով շառաչուն խավարի մեջ: Ես իսկույն վրա վազեցի բռնելու նրան, սակայն նա մի ակնթարթի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարների մեջ…
Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»:

Հանդ- դաշտ

Մակաղած – տարածված

Ոսկեգեղմ –  Ոսկեգույն գեղմ ունեցող

Խարտյաշ – Ոսկեգույն դեղինին և բալ շագանակագույնին տվող գույնով

Խորունկ – խոր

Անդուլ – Անդադար

Շառաչ – Աղմկալից ձայն, դղրդոց

Անսանձ – անզուսպ

Թավուտ – թփուտ

Մացառուտ – անտառախիտ

Եղնիկը: Ավ. Իսահակյան

«Մի անգամ իմ բարեկամ մի որսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»: Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկո, երբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում էինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, որոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմորեն հանգչում էին ոսկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ եղնիկ էր, խորունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում էին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա. էլ չէր փախչում, չէր վախենում մեզնից. մանավանդ շա՜տ մտերմացել էր երեխաներիս հետ. նրանց հետ միասին վազվզում էր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում էր, նրանց հետ քնում: Մի բան ինձ շատ էր զարմացնում: Եղնիկը թեև այնպես ընտելացել էր մեզ, սովորել էր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում էր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում էր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին. ականջները լարած խորասույզ լսում էր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ երբեմն ուժեղանում էր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում էր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ երբ պատահում էր բարձրանում էի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չէր նկատում և երբ հանկարծ ուշքի էր գալիս` նետի պես ծլկվում էր մոտիցս…
Արդյոք գիտե՞ր նա, որ ինքը ղողանջուն անտառների ազատ երեխան է եղել, որ մայրը այնտեղ է կաթ տվել իրեն, որ այնտեղ է իր հայրը եղջյուրները խփել կաղնիներին: Արդյոք, գիտե՞ր, որ այդ խուլ շառաչը անուշ-անուշ օրորել է իրեն առաջին անգամ, և ո՞վ գիտե, գուցե, երազներ է բերել իրեն, սիրուն երազներ…
Խե՜ղճ եղնիկ… Կարոտ` իր սիրած գուրգուրող անտառներից և զանգակ աղբյուրներից, իր խարտյաշ մորից և շնկշնկան հովերի հետ վազող ընկերներից` հիմա տանջվում, տառապում է մեզ մոտ, մտածում էի ես: Եվ այնպես սրտանց ցավակցում էի նրան… Չէ՞ որ նա էլ մեզ պես մտածող և զգայուն հոգի ունի:
Ես շատ էի հարգում նրան, խնդրեմ չծիծաղես վրաս, այո՛, այնքան, որ երբ նա բարձրանում էր պատշգամբը, հեռացնում էի երեխաներիս, և թողնում էինք նրան մենակ իր ապրումների հետ…
Երբ գրկում էի նրան, այդ նազելի էակին, և նայում էի լեռնային աղբյուրների նման վճիտաչուկների մեջ` տեսնում էի այնտեղ մի թախծալի, երազուն կարոտ…
Մի գիշեր,- մի քամի գիշեր էր,- սարերից անսանձ փչում էր քամին, դուռն ու պատուհանները ծեծում ու ծեծկում: Պարզ լսվում էր, որ այնտեղ, անտառում, դարավոր կաղնիներն ու վայրի ընկուզենիները ճակատում էին հողմի դեմ` աղմկում և գոռում: Եվ քամին բերում էր անընդհատ անտառի այդ լիակուրծք խշշոցն ու մռունչը, ու թվում էր թե` հենց մեր դռան առջև է աղմկահույզ, հողմածեծ անտառը:
Երեխաներս վախից կուչ էին եկել. մինչդեռ եղնիկը դողում էր մի խենթ սարսուռով: Աչքերը կայծակին էին տալիս: Անթարթ, ամբողջովին լսելիք դառած` ականջ էր դնում նա անտառի հուժկու շառաչին, որ խոսում էր նրա հետ մայրենի լեզվով:
Անտառը կանչում է նրան, ընկերների ազատ վազքն է տեսնում նա մթին թավուտների մացառուտ ժայռերն ի վեր,- մտածում էի ես:
Մի փոքր հետո ավելի սաստկացավ քամին` փոթորիկ դառնալու չափ. մեկ էլ աղմուկով բացվեցին լուսամուտի փեղկերը, և մի ուժգին շառաչ միանգամից ներս խուժեց: Եղնիկը հանկարծակի մի ոստումով ցատկեց լուսամուտի գոգը` աչքերը սուզելով շառաչուն խավարի մեջ: Ես իսկույն վրա վազեցի բռնելու նրան, սակայն նա մի ակնթարթի մեջ թռավ լուսամուտից պարտեզը և ծածկվեց խավարների մեջ…
Դե՛հ, հիմա՛ գնա ու գտիր նրան իր հայրենի անծայր անտառներում…»:

Հանդ- դաշտ

Մակաղած – տարածված

Ոսկեգեղմ –  Ոսկեգույն գեղմ ունեցող

Խարտյաշ – Ոսկեգույն դեղինին և բալ շագանակագույնին տվող գույնով

Խորունկ – խոր

Անդուլ – Անդադար

Շառաչ – Աղմկալից ձայն, դղրդոց

Անսանձ – անզուսպ

Թավուտ – թփուտ

Մացառուտ – անտառախիտ

Առաջադրանքներ դասարանում և տանը կատարելու համար

1. Բնութագրի՛ր «Նուկիմ քաղաքի խելոքները» հեքիաթի պատգամավորներին և թագավորին: Պատգամավորները անխելք էին, իսկ թագավորը խելացի էր։

2. Համեմատի՛ր  նրանց հականիշ զույգերով: Շարքը շարունակի՛ր:

  Թագավոր                պատգամավորներ     

1. խելացի                           անխելք
2. իմաստուն                       անհասկացող                           
3. հասկացող                       անփորձ                                
4. բարի                                միամիտ                      
5. խորամանկ                       անգետ

3. Հեքիաթի  2-րդ մասից գտի՛ր  և դո՛ւրս գրիր այն նախադասությունը, որտեղ հականիշ զույգ կա: Ոսկին դատարկում է իր խուրջինի մեջ, փոխարենը քսակի մեջ խիճ ու ավազ է լցնում, ձողը նորից կանգնեցնում: Էն կարմիր բանը, որ ես կերա, քեզ գցեցի, դու կերար մեկէլին գցեցիր` մեկ արծաթ, էն բանը, որ աստված շինել էր, մենք քանդեցինք` մեկ արծաթ. էն բանը, քանց ձյուն ճերմակ էր, քանց մոր կաթ անուշ` երկու արծաթ: Մեր քաղաքը շատ ցուրտ քաղաք է. երկու ձմեռ, մեկ ամառ:

4.Կետերը փոխարինի´ր  բ,  պ  կամ  փ  տառերով (բ–պ–փ–ի ուղղագրությունը տե՛ս այստեղ): Շարքի բառերից նշված երեքը կհանդիպես  հեքիաթում: Փորձիր գտնել  այդ բառերը հեքիաթում և դուրս գրել նախադասությունները: 

Սուրբ,  սրբել,  դարբին,  խաբել,  թփրտալ, ճամփա,  երփներանգ,  երբեք,  համբուրել,  փրփրել, հինգշաբթի, ճամփորդ,  դարպաս,  ճանապարհ,  խաբկանք,  աղբանոց,  իբրև,  եղբայր։5.Անպայման մասնակցի՛ր այս նախագծերին(եթե դեռ չես մասնակցել)՝

• Կրթահամալիրի տոնին ընդառաջ. Պատմում, ստեղծագործում, ներկայացնում-ներկայանում ենք… (Նախագիծն իրականացնում եք մինչև նոյեմբերի 25-ը🙂
• Սեբաստացիական հանելուկներ: Գուշակի՛ր:  (Նախագիծն իրականացնում եք մինչև նոյեմբերի 23-ը: )

1․ Ըստ օրինաչափության՝ գտի՛ր տրված հաջորդականության հերթական անդամը։

1, 4, 7, 10, 13, 16, 19, 22, 25, 28, 31

244, 246, 248, 250, 252

1, 2, 3, 5, 8, 13, 21

1, 4, 9, 14, 27

3, 6, 12, 24, 48, 96

78, 71, 64, 57, 50

147, 136, 125, 114, 103

2․ Կռահի՛ր օրինաչափությունը և պարզի՛ր, թե որ թիվը պետք է լինի դատարկ վանդակում։

12	56	16
17	61	21

25	102	26
42	119	43

143	61	265
114	104	218

643	111	421
515	246	269

3․ Ի՞նչ թիվ պետք է գրել բաց թողնված տեղում։ 24

18

Երկրի մակերևույթի վրա թափվող մթնոլորտային տեղումների մի մասը՝ գոլորշիանում, իսկ  մնացածը սկսում է հոսել փոքր առվակների տեսքով, որոնք միանալով իրար, կազմում են գետակներ և գետեր:   Գետը ջրային համակարգ է, որն ունի իր առանձին մասերը: Գետերը, լճերը,  աղբյուրները համարվում են ցամաքային ջրեր:

Երկրի մակերևույթի այն ձգված գոգավորությունը, որի ցածրադիր մասով հոսում է գետը, կոչվում է գետահովիտ, իսկ գետահովտի ամենացածր մասը՝ հուն:  Այն տեղը, որտեղից սկիզբ է առնում գետը, կոչվում է ակունք: Ակունք կարող են լինել աղբյուրը, լիճը: Օրինակ՝  Սևանա լիճը Հրազդան գետի ակունքն է:
Լճերը քաղցրահամ ջրի բնական ամբարներն են: Հայաստանի ամենամեծ լիճը Սևանն է: Այն աշխարհի ամենաքաղցրահամ և ամենաբարձրադիր լճերից է: Սևանա լճից սկիզբ են առնում Հրազդան գետը, իսկ նրա մեջ են թափվում 28 գետ ու գետակներ: Սևանը հռչակված է իր իշխան ձկով:
Այն տեղը, որտեղ գետը թափվում է մեկ ուրիշ գետի, լճի, ծովի մեջ, կոչվում է գետաբերան: Օրինակ՝ Հրազդանի գետաբերանն Արաքս գետն է:
Գլխավոր կամ մայր գետին աջից ու ձախից միացող գետերը, գետակները, առվակները կոչվում են վտակներ:
Գետերը լինում են լեռնային և հարթավայրային:
Լեռնային գետերին բնորոշ են նաև սահանքները և ջրվեժները, որոնք նույնպես առաջանում են ջրի քայքայիչ աշխատանքի հետևանքով:
Սահանքները գետի հունի ծանծաղ, քարքարոտ տեղամասերն են, որոնք վտանգավոր են նավարկության համար:
Ջրվեժները գետի հունի խզված, աստիճանակերպ տեղամասերն են, որտեղից ջուրը գահավիժում է ներքև: Աշխարհի ամենաբարձր ջրվեժը՝  Անխելը, ունի 1054 մ բարձրություն և գտնվում է Հարավային Ամերիկայում: Մեր երկրում հայտնի ջրվեժներից են Ջերմուկը (60 մ), Շաքին (18 մ):
Գետերի սնումը: Գետերի սնման հիմնական աղբյուրներն են անձրևաջրերը, ձյան և սառցադաշտերի հալոցքային  ջրերը, ստորերկրյա ջրերը:
Ամեն տարի նույն սեզոնին, որոշակի ժամանակով, գետի ջրի մակարդակի բարձրացումը կոչվում է հորդացում: Օրինակ` Հայաստանում գետերը հորդանում են գարնանը:
Գետի ջրի մակարդակի հանկարծակի, կարճատև բարձրացումը` տեղատարափ անձրևներից կամ ինտենսիվ ձնհալքից, կոչվում է վարարում:
Չորային շրջաններում, վարարման հետևանքով գետի ջրի մեջ ավելանում է կոշտ նյութի քանակը, և առաջանում է սելավ: Վարարումներ և սելավներ շատ են դիտվում նաև Հայաստանում` պատճառելով մեծ վնասներ:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Ի՞նչ է գետը: Գետը դա ցամաքային ջրերի համակարգ է։
2. Ի՞նչ մասերից է բաղկացած գետային համակարգը: Գետահովիտ, հուն, ակունք, գետաբերան։
3. Գետերի սնման ի՞նչ աղբյուրներ գիտեք: Բերեք օրինակներ: Ստորերկրյա, անձրևաջրեր և հալոցքային ջրեր։
4. Ի՞նչ տարբերություն կա հորդացման և վարարման միջև: Հորդացումը սեզոնային է, իսկ վարարումը հանկարծակի։